ระบบราชการไทย และความเป็นมา

19 ก.ค. 2563 เวลา 10:57 | อ่าน 2,078
แชร์ไปยัง
L
 
ความเป็นมาระบบราชการไทย

ความเป็นมา


ในสมัยก่อนระบบราชการของไทยเป็นระบบอุปถัมภ์ ( Patronage System) ซง David E.Hussey กล่าวไว้ในหนังสอชื่อ Corporate Planning
Theory and Practice หน้า 124 ว่า ระบบอุปถัมภ์เกิดขึ้นในประเทศจีนโบราณ มีวิธีปฏิบัติกัน 3 แบบ คือ



1. สืบสายโลหิต-บิดา-บุตร
2. แลกเปลียนสิ่งของแลกตําแหน่ง
3. สนับสนุนผู้รับใช้ใกล้ชิด ให้ได้ตําแหน่งโดยที่ไทยได้มีความสัมพันธ์กับจีนมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย

กล่าวคือ ในปี พ.ศ. 1825 กุบไลข่านจักรพรรดิ์ของจีนได้สงทูตมาเจริญสัมพันธไมตรีกับพ่อขุนรามคําแหงมหาราช และพระองค์เองก็ได้เสด็จ
ประพาสเมืองจีนถึง 2 ครั้ง คือใน ปี พ.ศ. 1837 และพ.ศ. 1843 จึงน่าจะได้รับวัฒนธรรมระบบราชการมาจากจีน เพราะมีรูปแบบแห่งการปฏิบัติที่คล้ายคลึง
กัน ประกอบกับหลักฐานทางประวัติศาสตร์สมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถแห่งกรุงศรีอยุธยา (ตอนต้น) ได้ทรงปรับปรุงการปกครองเป็นแบบจัตุสดมภ์ คือ เวียง วัง คลัง นา ก็ได้ใชระบบอุปถัมภ์ในราชการมาโดยตลอดเชนเดียวกัน และระบบนี้ได้หยั่งรากลึกลงในสังคมไทยจนกระทังถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวแห่งกรุงรัตนโกสนทร์ จึงได้ทรงวางรากฐานการเข้ารับราชการตามระบบคุณธรรมคือมีการสอบแข่งขันตามหลักสูตรที่กําหนดไว้ระบบอุปถัมภ์ ไม่มีระเบียบหรือหลักเกณฑ์ที่แน่นอน จะรับใครเข ้าทํางานถือเอาความใกล้ชิด หรือพรรคพวกเป็นหลัก จึงมีชื่อเรียกระบบนี้อีกอย่างหนึ่งว่า “ระบบพรรคพวก” ซึ่งเป็นผลให้การบริหารราชการไม่มีประสทธิภาพ เพราะว่าการคัดเลือกบุคคลเข้ารับราชการคํานึงถึงความเป็นพรรคพวกเป็นสําคัญ มิได้คํานึงถึงความรู้ความสามารถของบุคคลสวนราชการต่างๆ จึงเต็มไปด้วยข้าราชการที่ไม่มีความรู้ความสามารถ เพื่อแก ้ปัญหานี้จึงได้มีการนํา “ระบบคุณธรรม” (Merit System) มาใช ้ระบบคุณธรรมจึงเข้ามามีบทบาทในการเลือกสรรบุคคลเข้ารับราชการ เพราะระบบนี้ถือหลักความเสมอภาคแห่งโอกาส หลักความสามารถ หลักความมั่นคง และหลักความเป็นกลางทางการเมือง ซึ่งเป็นการสร้างความเป็นธรรมให้เกิดขึ้นในสงคม ระบบคุณธรรมยังคงใช้อยู่จนถึงปัจจุบัน


องค์การกลางบริหารงานบุคคล

องค์การกลางบริหารงานบุคคล คือ คณะกรรมการบริหาร (ไม่ใชนิติบุคคล) จํานวนหนึ่งซึ่งได้รับพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ แต่งตั้งให้ดํารงตําแหน่งตามวาระที่กําหนดไว้ในกฎหมายว่าด้วยองค์การ
นั้น ๆ โดยเฉาะ คณะกรรมการดังกล่าวมักจะประกอบด้วยบุคคล 3 ประเภท คือ กรรมการโดยตําแหน่งกรรมการที่เป็นข้าราชการหรือพนักงานรัฐวิสาหกิจระดับบริหาร และกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิด้านต่าง ๆ เชน ด้านระบบราชการและการจัดส่วนราชการ ด้านการพัฒนาองค์การ ด้านการบริหารและการจัดการ ด้านกฎหมาย โดยมีสัดสวนและจํานวนอันเหมาะสม มีประธาน คณะกรรมการ 1 คน และกรรมการอื่น ๆ ทั่ง สามประเภทดังกล่าว องค์การกลางบริหารงานบุคคลเหล่านี้จะจัดตั้งขึ้นได้ก็โดยกฎหมาย หรือพระราชกฤษฎีกา หรือกฎกระทรวง/ทบวง รองรับเท่านั้น และกําหนดอํานาจหน้าที่ขององค์การนั้นไว้เป็นการเฉพาะ หรือมีกําหนดไว้ในกฎหมายอื่น ๆ ก็ได้ อํานาจหน้าที่ขององค์การแต่ละองค์การจะคล้ายคลึงกันในเรื่องต่าง ๆ เหล่านี คือ

1. เสนอแนะและให้คําปรึกษาแก่คณะรัฐมนตรี หรือนายกรัฐมนตรี หรือรองนายกรัฐมนตรี
หรือรัฐมนตรีที่กําหนดไว้ในกฎหมายเกี่ยวกับการบริหารการจัดการ มาตรฐานการบริหาร การปรับปรุง
เปลี่ยนแปลงต่าง ๆ ด้านการผลิต การบริหาร การพัฒนา การป้องกันรักษาและสงเสริม ฯลฯ

2. กําหนดนโยบายด้านกําลังคน การสรรหา รักษา พัฒนา และเกษียณอายุจากหน้าที่การ
งาน ออกกฎข ้อบังคับ ระเบียบปฏิบัติตามกฎหมาย (หลัก) เพื่อแก ้ปัญหาต่าง ๆ

3. ตีความ วินิจฉัยปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นจากการใชกฎหมายนั้น ๆ

4. กํากับ ดูแล ตรวจสอบ แนะนํา ชี้แจง ให้แนวทาง เพื่อให้หน่วยงานภายใต้การคุ้มครองของกฎหมายเดียวกันปฏิบัติให้ถูกต้อง

5. รายงานรัฐบาล หรือนายกรัฐมนตรี หรือผู้ที่ได้รับมอบอํานาจเมื่อหน่วยงานใดไม่ปฏิบัติ
ตาม เพื่อให้ผู้ที่มีอํานาจสูงสุดสงการให้ปฏิบัติตาม


รายชื่อองค์การกลางบริหารงานบุคคลในประเทศไทย


(ยกเว้นข้าราชการการเมืองและข้าราชการทหาร) เรียงตามลําดับการจัดตั้งก่อนหลัง
(chronological order) มีดังนี้

1. คณะกรรมการข้าราชการพลเรือน เรียกชื่อย่อว่า ก.พ. จัดตั้งขึ้นโดยพระราชบัญญัติคณะกรรมการรักษาพระราชบัญญัติ พ.ศ.2472 เดิมเรียกว่า ก.ร.พ. เปลี่ยนเป็นคณะกรรมการข ้าราชการพลเรือน พ.ศ.2476

2. คณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ เรียกชื่อย่อว่า ก.พ.ร. จัดตั้งขึ้นโดยพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน (ฉบับที่ 5) พ.ศ.2545

3. คณะกรรมการพิทักษ์ระบบคุณธรรม เรียกชื่อย่อว่า ก.พ.ค. จัดตั้งขึ้นโดยพระราชบัญญัติระเบียบข ้าราชการพลเรือน พ.ศ.2551

4. คณะกรรมการตุลาการ เรียกชื่อย่อว่า ก.ต. จัดตั้งขึ้นโดยพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการฝ่ายตุลาการ พ.ศ.2477 แก ้ไขปรับปรุงโดยพระราชบัญญัติและกฎกระทรวงเรื่องข้าราชการฝ่ายตุลาการและดะโต๊ะยุติธรรม พ.ศ.2497

5. คณะกรรมการอัยการ เรียกชื่อย่อว่า ก.อ. จัดตั้งขึ้นโดยพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการฝ่ายอัยการ พ.ศ. 2503 และ กฎกระทรวง พ.ศ.2521

6. คณะกรรมการข้าราชการพลเรือนในมหาวิทยาลัย เรียกชื่อย่าว่า ก.ม. จัดตั้งขึ้นโดยพระราชบัญญัติระเบียบ มหาวิทยาลัย ข้าราชการพลเรือนในมหาวิทยาลัย พ.ศ. 2507 และกฎทบวง
7. คณะกรรมการข้าราชการกรุงเทพมหานคร เรียกชอย่อว่า ก.ก. จัดตั้งขึ้นโดยพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2516 และพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2518

8. คณะกรรมการข้าราชการฝ่ายรัฐสภา เรียกชื่อย่อว่า ก.ร. จัดตั้งขึEนโดยพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการฝ่ายรัฐสภา พ.ศ. 2518 และกฎ ก.ร.

9. คณะกรรมการข้าราชการตํารวจ เรียกชื่อย่อว่า ก.ตร. จัดตั้งขึ้นโดยพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการตํารวจ พ.ศ. 2521 และกฎกระทรวง

10. คณะกรรมการข้าราชการครู เรียกชื่อย่อว่า ก.ค. จัดตั้งขึ้นโดยพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการครู พ.ศ. 2523

11. คณะกรรมการบริหารเมืองพัทยา จัดตั้งขึ้นโดยพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการเมืองพัทยา พ.ศ. 2521 ซงองค์การบริหารประกอบด้วยสภาเมืองพัทยาและปลัดเมืองพัทยา

12. คณะกรรมการข้าราชการสวนจังหวัด เรียกชื่อย่อว่า ก.จ. จัดตั้งขึ้นโดยพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการส่วนจังหวัด พ.ศ. 2498 และพระราชกฤษฎีการะเบียบข ้าราชการครูสวนจังหวัด พ.ศ. 2521

13. คณะกรรมการพนักงานสุขาภิบาล เรียกชื่อย่อว่า ก.ส. จัดตั้งขึ้นโดยพระราชบัญญัติ
สุขาภิบาล พ.ศ.2495 และระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยระเบียบพนักงานสุขาภิบาล พ.ศ.2520

14. คณะกรรมการพนักงานเทศบาล เรียกชื่อย่อว่า ก.ท. จัดตั้งขึ้นโดยพระราชบัญญัติเทศบาล พ.ศ. 2496 และพระราชกฤษฎีการะเบียบพนักงานเทศบาล พ.ศ. 2519

---------------------------------

ข้อมูลจาก ก.พ.

19 ก.ค. 2563 เวลา 10:57 | อ่าน 2,078


รีวิวบ้านใหม่ ไอเดียสร้างบ้าน
 
แชร์
L
ซ่อน
แสดง
มาใหม่
เงินเดือนตำรวจและเงินประจำตำแหน่งตามพระราชบัญญัติตำรวจแห่งชาติ พ.ศ. 2565 ถึงปัจจุบัน
68 28 ก.ย. 2566
มาตรการพักชำระหนี้ให้ลูกหนี้รายย่อยตามนโยบายรัฐบาล รวมถึงพัฒนาศักยภาพเพื่อฟื้นฟูลูกหนี้ ธ.ก.ส. ผู้เข้าร่วมมาตรการพักชำระหนี้ ดังกล่าวภายใต้หลักการ ตลาดนำ นวัตกรรมเสริม เพิ่มรายได้
13 27 ก.ย. 2566
ครม. รับทราบการแต่งตั้งคณะทำงานเพื่อกำหนดมาตรการในการพักหนี้เกษตรกรและผู้ประกอบการวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (SMEs) ที่ได้รับผลกระทบจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19
178 27 ก.ย. 2566
สรุปข่าวการประชุมคณะรัฐมนตรี 26 กันยายน 2566 เรื่อง มาตรการพักชำระหนี้ให้กับลูกหนี้รายย่อยตามนโยบายรัฐบาล (ตามมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 13 กันยายน 2566)
18 27 ก.ย. 2566
ดวงกับดาวประจำวันที่ 24-30 กันยายน 2566
280 24 ก.ย. 2566
485 20 ก.ย. 2566
ข่าวดี !! 15 อัตรา รับสมัครชายไทย วุฒิ ปวช./ปวส. ทำงานช่างที่สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ (UAE)
191 20 ก.ย. 2566
ตำแหน่งครูว่าง 2566 การจัดสรรอัตราว่างจากผลการเกษียณอายุของข้าราชการครูและบุคคลกรทางการศึกษาเมื่อสิ้นปีงบประมาณ พ.ศ. 2566
98 19 ก.ย. 2566
ดวงกับดาวประจำวันที่ 17-23 กันยายน 2566
475 17 ก.ย. 2566
ออมสิน ยื่นมือช่วยลูกหนี้ NPL สินเชื่อสู้ภัยโควิด-19 ถูกกระทบช่วงวิกฤติโรคร้าย ตั้งต้นผ่อนเดือนละร้อย ดึงบัญชีกลับมาเป็นปกติ ลงทะเบียนได้ตั้งแต่บัดนี้ถึง 31 ธ.ค.2566
275 16 ก.ย. 2566
ดูเพิ่มเติม
 
หาเพื่อนไลน์
ซื้อขายรถบ้าน.com
เรียนภาษาอังกฤษออนไลน์
หางานราชการ
  English
TOEIC กับ การขึ้นเงินเดือน GED VS กศน ไทย (สอบเทียบไทย) แนะนำที่เรียน IELTS ยอดนิยม ของ เด็กอินเตอร์ TOEIC CU-AAT คืออะไร จุฬาติวเตอร์
 บทความกลุ่มเดียวกัน